To nieprawda, że już wszystko napisano o XX wieku. Los arystokracjo rosyjskiej - porwanej, a potem rozszarpanej przez rewolucję i komunizm - wciąż pozostaje nie dość znany, tymczasem historie tysięcy "byłych ludzi" lepiej oddają charakter tragedii ubiegłego wieku niż wszystkie naukowe analizy.
Douglas Smith jako historyk napisał książkę pionierską, jako pisarz zaś stworzył dramatyczną sagę. Głównymi jej bohaterami są dwa potężne rody: Szeremietiewów z Sankt Petersburga i Golicynów z Moskwy, których złączyło tragiczne doświadczenie kilku pokoleń. To opowieść o ludziach, którzy zaznali największego bogactwa, ale i największej nędzy, poznali najwyższą kulturę i najniższe instynkty. Za pozostanie w ojczyźnie zapłacili życiem, więzieniem, zsyłkami do łagrów i bezustannym poniżeniem w sowieckiej krainie szczęśliwości. Czerpiąc ze wspomnień zachowanych w rodzinnych archiwach potomków ocalałych arystokratów, Smith stworzył dzieło doskonałe.
UWAGI:
Bibliogr. s. 624-642. Indeks.
DOSTĘPNOŚĆ:
Dostępny jest 1 egzemplarz. Pozycję można wypożyczyć na 30 dni
W dniu swoich osiemnastych urodzin hrabianka Julia Zasławska dowiaduje się, że musi opuścić ukochany Paryż i udać się do Polski, a tam dołączyć do grona dwórek królowej Marii Kazimiery zwanej przez poddanych Marysieńką. Kiedy dociera do dzikiego kraju, jak zwą jej nową ojczyznę Francuzi, szybko przekonuje się, że pod względem intryg, plotek i sekretów polski dwór królewski ani trochę nie ustępuje Wersalowi.
W dodatku już pierwszego dnia pobytu Julii w Rzeczypospolitej ktoś kradnie ulubiony naszyjnik królowej Marysieńki, a następnie w tajemniczych okolicznościach znika jej dama dworu. Wbrew własnej woli hrabianka Zasławska zostaje wmieszana w sensacyjno-miłosną awanturę, w czasie której przekona się, że niekiedy nawet najbliżsi krewni nie są godni zaufania, a polscy arystokraci mają o wiele lepsze maniery i podejście do płci pięknej od swoich kolegów znad Loary.
A zwłaszcza jeden z nich, który kradnie serce Julii. Pytanie tylko, czy okaże się wart jej uczucia...
"Skradziony klejnot" to pierwsza odsłona rozgrywającej się w XVII wieku na dworze Jana III Sobieskiego i Marii Kazimiery sagi obyczajowo-sensacyjnej "Gorset i szpada".
W dniu swoich osiemnastych urodzin hrabianka Julia Zasławska dowiaduje się, że musi opuścić ukochany Paryż i udać się do Polski, a tam dołączyć do grona dwórek królowej Marii Kazimiery zwanej przez poddanych Marysieńką. Kiedy dociera do dzikiego kraju, jak zwą jej nową ojczyznę Francuzi, szybko przekonuje się, że pod względem intryg, plotek i sekretów polski dwór królewski ani trochę nie ustępuje Wersalowi. W dodatku już pierwszego dnia pobytu Julii w Rzeczypospolitej ktoś kradnie ulubiony naszyjnik królowej Marysieńki, a następnie w tajemniczych okolicznościach znika jej dama dworu. Wbrew własnej woli hrabianka Zasławska zostaje wmieszana w sensacyjno-miłosną awanturę, w czasie której przekona się, że niekiedy nawet najbliżsi krewni nie są godni zaufania, a polscy arystokraci mają o wiele lepsze maniery i podejście do płci pięknej od swoich kolegów znad Loary. A zwłaszcza jeden z nich, który kradnie serce Julii. Pytanie tylko, czy okaże się wart jej uczucia... "Skradziony klejnot" to pierwsza odsłona rozgrywającej się w XVII wieku na dworze Jana III Sobieskiego i Marii Kazimiery sagi obyczajowo-sensacyjnej "Gorset i szpada".
Tom 2
Przeklęta szkatułka
Hrabianka Julia Zasławska stara się odnaleźć majątek, który jej zmarła tragicznie ciotka ukryła w sekretnym miejscu. Sprawy się komplikują, gdy wierny kompan i kuzyn Julii, Pierre, zostaje oskarżony o popełnienie morderstwa, a z królewskiego pałacu ktoś porywa najstarszego syna królowej Marysieńki.Czy hrabianka zdoła uratować kuzyna, odnaleźć swój majątek i ocalić królewicza Jakuba?
DOSTĘPNOŚĆ:
Dostępny jest 1 egzemplarz. Pozycję można wypożyczyć na 30 dni
Szczęście Cavendon Hall trwało długo. Czy zdoła przetrwać wojenną zawieruchę i ocali następne pokolenie? Wspaniała rezydencja Cavendon Hall od wieków stała pośród wrzosowisk Yorkshire, zamieszkana przez dwie rodziny: arystokratycznych Inghamów i lojalnie im służących Swannów. W obliczu wojny przetrwanie wspaniałego Cavendon zależy od Daphne, córki hrabiego, i jej bratowej, Cecily Swann. Synowie, mężowie i bracia stają do walki; problemy i tragedie nie omijają ich domu. Pozostawione w nim kobiety, niezależnie od swojego pochodzenia, muszą stawić czoło straszliwemu zagrożeniu.
Dwie rodziny: losy arystokratycznych Inghamów i służących im od pokoleń Swannów są ściśle ze sobą splecione. Jedna rezydencja: imponujący Cavendon Hall położony w pięknej dolinie hrabstwa Yorkshire w północnej Anglii. Przełomowe czasy: Inghamów i Swannów zastajemy w roku 1913; wkrótce życie, jakie znają te dwie rodziny z Cavendon Hall - wyścigi konne w Ascot, wieczorne bale, sezonowe polowania na kuropatwy - nieodwracalnie się zmieni. Wspaniała saga rodzinna dla miłośników Downtown Abbey (lovereading.co.uk)
Tom 2
Damy z Cavendon Hall Tyt. oryg.: The Cavendon woman, 2015
Siostry. Przyjaciółki. Rywalki. Przyszłość pewnej rezydencji leży w rękach czterech bardzo różnych młodych kobiet... Podczas letniego weekendu 1926 roku rodzina Inghamów zbiera się na wezwanie hrabiego w Cavendon Hall, wielkim domu w Yorkshire, będącym od stuleci siedzibą rodu. Są też z nimi Swannowie, którzy służyli im od wielu pokoleń i znają ich wszystkie sekrety. Posiadłość jest zagrożona; w następstwie pierwszej wojny światowej Cavendon staje w obliczu ruiny. Jej dziedzic dąży do rozwodu, chcąc iść za głosem serca. Natomiast hrabia szykuje wszystkim niespodziankę. Cztery młode kobiety z obu rodzin będą tymi, które ukształtują przyszłość domu - Daphne, walcząca o modernizację rodzinnego gniazda; Cecily Swann, robiąca karierę jako projektantka odzieży w Londynie; Deidre, dziewczyna czynna zawodowo, i Dulcie, debiutantka z niewyparzonym językiem. Zmienią przyszłość majątku, gdy szalone lata dwudzieste zakończą się wraz z Wielkim Kryzysem. Nic nie będzie już takie jak przedtem.
Tom 3
Szczęście Cavendon Hall Tytuł oryginału: The Cavendon luck
Szczęście Cavendon Hall trwało długo. Czy zdoła przetrwać wojenną zawieruchę i ocali następne pokolenie? Wspaniała rezydencja Cavendon Hall od wieków stała pośród wrzosowisk Yorkshire, zamieszkana przez dwie rodziny: arystokratycznych Inghamów i lojalnie im służących Swannów. W obliczu wojny przetrwanie wspaniałego Cavendon zależy od Daphne, córki hrabiego, i jej bratowej, Cecily Swann. Synowie, mężowie i bracia stają do walki; problemy i tragedie nie omijają ich domu. Pozostawione w nim kobiety, niezależnie od swojego pochodzenia, muszą stawić czoło straszliwemu zagrożeniu.
DOSTĘPNOŚĆ:
Dostępny jest 1 egzemplarz. Pozycję można wypożyczyć na 30 dni
Wersal, rok 1755. Królewskie rezydencje widziane oczami trzynastoletniej Véronique oszałamiają blichtrem. Jej życie zmieni się na zawsze, kiedy po raz pierwszy przejdzie przez słynną Salę Luster.
Jak wiele innych nieświadomych i niewinnych dziewcząt przed nią, Véronique szybko orientuje się, że znalazła się w pałacu nie po to, żeby być służącą polskiego hrabiego. Ma zaspokajać fantazje wyjątkowo wpływowego mężczyzny. Ale nikt nie mówi jej, że stała się zabawką w rękach Ludwika XV.
W świecie dworskich intryg prawda jest najpilniej strzeżoną tajemnicą. Kiedy Véronique przypadkiem ją poznaje, nie ma już dla niej odwrotu. Zadba o to sama madame de Pompadour.
"Szkoła luster" to wielogłosowa, misternie utkana powieść, w której splatają się losy Véronique i jej nieślubnej córki Marie-Louise. Kobiety robią wszystko, żeby odnaleźć swoje miejsce mimo sztywnej hierarchii społecznej i burzliwej epoki schyłku monarchii, w jakiej przyszło im żyć.
UWAGI:
Na okładce: W świecie dworskich intryg prawda jest najpilniej strzeżoną tajemnicą.
DOSTĘPNOŚĆ:
Została wypożyczona Pozycję można wypożyczyć na 30 dni
WYPOŻYCZYŁ:
Nr karty: 002253 od dnia:2024-04-22 Wypożyczona, do dnia: 2024-06-21
Szukam żony / Melanie Milburne ; [tłumaczenie: Karol Nowosielski]. Podróż we dwoje Tytuł oryginału: "Billion-dollar bride hunt, ". Tytuł oryginału: "Forbidden innocent`s bodyguard, ".
Melanie Milburne - "Szukam żony"Do biura matrymonialnego Emmaline Woodcroft zgłasza się włoski arystokrata Matteo Vitale. Emmaline jest zdziwiona, że tak przystojny i bogaty mężczyzna, który mógłby mieć każdą kobietę, korzysta z jej pośrednictwa. Matteo chce jedynie krótkiego związku i dziecka, bo tylko pod tym warunkiem odziedziczy rodzinną posiadłość w Umbrii. Sprawy się komplikują, ponieważ Matteo zakochuje się w Emmaline, a ona nie powiedziała mu, że nie może mieć dzieci.Michelle Smart - "Podróż we dwoje"Elsa Lopez od zawsze była zakochana w Santiagu Rodriguezie, którego jej ojciec wychował jak własnego syna. W dniu swoich osiemnastych urodzin zaplanowała, że go uwiedzie, lecz została odrzucona. Upokorzona i ze złamanym sercem opuszcza rodzinny dom w Walencji i wyjeżdża do Wiednia. Po pięciu latach ma wrócić na zaręczyny siostry. Przyjeżdża po nią Santiago.
UWAGI:
Tytuły oryginałów: The billion-dollar bride hunt, The forbidden innocent`s bodyguard. Na stronie tytułowej także inne siedziby wydawcy. Numeracja serii głównej: 1124.
DOSTĘPNOŚĆ:
Dostępny jest 1 egzemplarz. Pozycję można wypożyczyć na 30 dni
"Kiedy w Polsce zgasła nadzieja po powstaniu listopadowym, w dalekim Ems umiera hrabina Stefania z Radziwiłłów, osierocając czteroletnią córkę Marię. Powierniczką dziecka zostaje Eliza, dla której przysięga okaże się ważniejsza niż własne życie. Kobieta, by chronić majątek podopiecznej, wyrusza z tajną misją na Podlasie. Eliza, przyzwyczajona do europejskich dworów i salonów, nigdy wcześniej nie odwiedziła ziemi swoich przodków. Nie przypuszczała, że wśród pól i lasów, szlacheckich dworów i uciekających przed carskimi prześladowaniami powstańców odnajdzie coś cennego. Czy będzie to miłość? A może coś jeszcze bardziej ważnego?
DOSTĘPNOŚĆ:
Dostępny jest 1 egzemplarz. Pozycję można wypożyczyć na 30 dni
Dalsze losy niepokornej arystokratki Anny Lipińskiej i upartego pułkownika Michała Dukajskiego. Dziewczyna nie ma zamiaru poddawać sie woli nieustępliwego mężczyzny Mimo, że przegrywa tę bitwę z przystojnym oficerem i przyjmuje jego oświadczyny, to cicha wojna nadal trwa...
Lwów, początek XX wieku. Młodziutka hrabianka Anna Lipińska, która debiutuje na salonach, zwraca uwagę pułkownika Michała Dukajskiego. Śmiałej i nie bojącej się wyrażać własnych opinii Annie wpada jednak w oko przybyły niedawno z Paryża przemysłowiec, Adam Małaszewicz. Niestety, nie wszystko potoczy się po myśli hrabianki.Towarzyska kompromitacja, rodzinny majątek na skraju bankructwa i skradzione klejnoty to nie jedyne zmartwienia Anny. Czy młoda bohaterka znajdzie sposób na pogodzenie obowiązków z pragnieniami?Romanse, konwenanse i intrygi. Przekonaj się, czym naprawdę żył Lwów czasów naszych prababek. Sięgnij po pierwszy tom doskonałego romansu historycznego Joanny Wtulich!
Tom 2
Światło i mrok
Dalsze losy niepokornej arystokratki Anny Lipińskiej i upartego pułkownika Michała Dukajskiego. Dziewczyna nie ma zamiaru poddawać sie woli nieustępliwego mężczyzny Mimo, że przegrywa tę bitwę z przystojnym oficerem i przyjmuje jego oświadczyny, to cicha wojna nadal trwa...
Tom 3
Brzask i zmierzch
Wydawać by się mogło, że rozpaczliwa decyzja Anny, podjęta z miłości do męża, definitywnie zniszczy małżeństwo Dukajskich. Tymczasem życie niesie kolejne niespodzianki. Czy Michał odwzajemni przywiązanie żony? Kto okaże się przyjacielem, a kto wrogiem i komu zależeć będzie na rozdzieleniu małżonków? Magiczny Lwów z początku XX wieku, bezkresne korytarze Twierdzy Przemyśl oraz sielsko-anielski Jabłonów staną się tłem dramatycznych wydarzeń. Jaką tajemnicę z przeszłości skrywa pułkownik Dukajski? Czy miłość zdoła pokonać rodzinne zdrady, szalejące żywioły i czającą się zewsząd śmierć? Czy i tym razem po najczarniejszym zmierzchu przyjdzie zwiastujący nadzieję brzask?
DOSTĘPNOŚĆ:
Została wypożyczona Pozycję można wypożyczyć na 30 dni
WYPOŻYCZYŁ:
Nr karty: 000130 od dnia:2024-04-26 Wypożyczona, do dnia: 2024-06-25
Kim była kobieta, dla której Edward VIII zrezygnował z tronu?
Poznali się na przyjęciu. 40-letni książę Edward przyszedł na nie ze swoją kochanką. Wallis Simpson znalazła się tam przypadkiem. Ta szczupła brunetka o niewyparzonym języku jako jedyna wprost mówiła to, co myśli, nie zasłaniając się przy tym dworską etykietą. Na nieszczęście przyszłego króla i całej Wielkiej Brytanii była mężatką i - o zgrozo - Amerykanką.
W życie Edwarda wniosła powiew świeżości i energię, której nie znały przywiązana do tradycji brytyjska monarchia i ród Windsorów. Królowa nie mówiła o niej inaczej niż "ta kobieta". Król nie chciał widzieć jej na swoim dworze i nalegał, by syn zerwał z nią wszelkie kontakty. Książę tymczasem zabierał ją w zagraniczne podróże i obsypywał najdroższą biżuterią.
Oskarżana o bycie czarownicą, kobietą lekkich obyczajów, a nawet nazistowskim szpiegiem. Czy naprawdę kochała Edwarda, czy była pionkiem w politycznej intrydze?
UWAGI:
Na okładce podtytuł: historia kobiety, dla której król zrezygnował z tronu. Bibliografia na stronach 435-441.
DOSTĘPNOŚĆ:
Została wypożyczona Pozycję można wypożyczyć na 30 dni
WYPOŻYCZYŁ:
Nr karty: 005922 od dnia:2024-04-25 Wypożyczona, do dnia: 2024-06-24
Obdarzona urodą i inteligencją lady Arabella Blydon ma dość mężczyzn, którzy widzą tylko to pierwsze, nie dostrzegając drugiego.Kiedy jeden z adoratorów mówi Belli, że przez wzgląd na jej urodę i majątek jest gotów przymknąć oko na jej niedopuszczalne intelektualne zapędy, Arabella postanawia odpocząć od kandydatów na męża. Nie spodziewa się, że pozna lorda Johna Blackwooda, rannego na wojnie bohatera, który zaintryguje ją jak żaden inny mężczyzna.Lord John Blackwood przeżył najgorsze okropności wojny, lecz dla jego udręczonego serca nic nie mogło być bardziej przerażające niż lady Arabella. Zachwyca go i irytuje. I sprawia, że John znowu chce żyć. Nieoczekiwanie dla samego siebie, zaczyna pisać wiersze i wspinać się po drzewach w środku nocy. Chce zatańczyć z nią w świetle księżyca, kiedy zegar wybije północ. I choć wie, że nigdy nie będzie mężczyzną, na którego Bella zasługuje, nie potrafi przestać jej pragnąć.Ale czy kiedy magię północy zastąpi światło dnia, jego udręczona dusza nauczy się znowu kochać?
UWAGI:
Tytuł z ekranu tytułowego. Stanowi 2. tom cyklu, tom 1. pt.: Jej wszystkie bale.
Wszystko zmienia się, gdy płomiennoruda Amerykanka rzuca się podkoła powozu, by uratować jego siostrzeńca. Alexander nigdy jeszczenie spotkał takiej kobiety: odważnej i pełnej temperamentu, stanowczeji słodkiej zarazem. Ale piękna nieznajoma jest służącą, a zatemkimś zupełnie nieodpowiednim dla wysoko urodzonego arystokraty...Chyba że okazałoby się, że wcale nie jest tym, kim się wydaje...Lecz dlaczego udaje kogoś, kim nie jest?
Tom 2
Taniec w świetle księżyca Tytuł oryginału: Dancing at midnight, 1995
Obdarzona urodą i inteligencją lady Arabella Blydon ma dość mężczyzn, którzy widzą tylko to pierwsze, nie dostrzegając drugiego.Kiedy jeden z adoratorów mówi Belli, że przez wzgląd na jej urodę i majątek jest gotów przymknąć oko na jej niedopuszczalne intelektualne zapędy, Arabella postanawia odpocząć od kandydatów na męża. Nie spodziewa się, że pozna lorda Johna Blackwooda, rannego na wojnie bohatera, który zaintryguje ją jak żaden inny mężczyzna.Lord John Blackwood przeżył najgorsze okropności wojny, lecz dla jego udręczonego serca nic nie mogło być bardziej przerażające niż lady Arabella. Zachwyca go i irytuje. I sprawia, że John znowu chce żyć. Nieoczekiwanie dla samego siebie, zaczyna pisać wiersze i wspinać się po drzewach w środku nocy. Chce zatańczyć z nią w świetle księżyca, kiedy zegar wybije północ. I choć wie, że nigdy nie będzie mężczyzną, na którego Bella zasługuje, nie potrafi przestać jej pragnąć.Ale czy kiedy magię północy zastąpi światło dnia, jego udręczona dusza nauczy się znowu kochać?
Tom 3
Odważna i zakochana Tytuł oryginału: Minx, 1996
Henrietta Barrett nigdy nie przestrzegała zasad obowiązujących w świecie salonów. Sama zarządzała majątkiem swego opiekuna, nosiła spodnie i męskie imię Henry. I ma zamiar robić to nadal, czy nowemu - i niesamowicie przystojnemu - właścicielowi to się podoba czy nie. William Dunford, najbardziej pożądany kawaler w Londynie, jest zaskoczony, gdy dziedziczy tytuł, majątek oraz. opiekę nad wychowanicą zmarłego kuzyna. Ma jednak zamiar być tu prawdziwym zarządcą, czy pełnej temperamentu - i niesamowicie pięknej - dziewczynie to się podoba czy nie. Nie wie, że Henriett a już postanowiła, że jego pierwsza wizyta w Stannage Park będzie wizytą ostatnią.
DOSTĘPNOŚĆ:
Dostępny jest 1 egzemplarz. Pozycję można wypożyczyć na 30 dni
Najsłynniejszy polski melodramat. Przedwojenny bestseller, którym do dzisiaj zachwycają się rzesze czytelników. Historia nieszczęśliwej miłości ubogiej szlachcianki do arystokraty, która doczekała się aż czterech ekranizacji. Przełom XIX i XX wieku.Po zawodzie miłosnym, Stefania Rudecka zatrudnia się jako guwernantka u baronowej Elzonowskiej.Poznaje tam jej bratanka ? ordynata Waldemara Michorowskiego.Młodzi, mimo początkowej niechęci, zbliżają się do siebie, jednakże ich uczucie bulwersuje okolicznych arystokratów, którzy wyraźnie dają odczuć Stefanii, że jej małżeństwo z Waldemarem byłoby mezaliansem a ona zawsze ? ze względu na swoje pochodzenie - będzie dla nich ?trędowata?. Upokorzona i załamana dziewczyna postanawia opuścić siedzibę Michorowskich.Czy nieprzytomnie zakochany ordynat pokona uprzedzenia rodziny i przekona Stefanię do małżeństwa?Czy społeczne konwenanse i szykany rodzin zaprzyjaźnionych z Michorowskimi arystokratów doprowadzą do tragedii?
UWAGI:
Podstawa edycji: Poznań : Wielkopolska Księgarnia Nakładowa Karola Rzepeckiego, 1928.
Najsłynniejszy polski melodramat. Przedwojenny bestseller, którym do dzisiaj zachwycają się rzesze czytelników. Historia nieszczęśliwej miłości ubogiej szlachcianki do arystokraty, która doczekała się aż czterech ekranizacji. Przełom XIX i XX wieku.Po zawodzie miłosnym, Stefania Rudecka zatrudnia się jako guwernantka u baronowej Elzonowskiej.Poznaje tam jej bratanka ? ordynata Waldemara Michorowskiego.Młodzi, mimo początkowej niechęci, zbliżają się do siebie, jednakże ich uczucie bulwersuje okolicznych arystokratów, którzy wyraźnie dają odczuć Stefanii, że jej małżeństwo z Waldemarem byłoby mezaliansem a ona zawsze ? ze względu na swoje pochodzenie - będzie dla nich ?trędowata?. Upokorzona i załamana dziewczyna postanawia opuścić siedzibę Michorowskich.Czy nieprzytomnie zakochany ordynat pokona uprzedzenia rodziny i przekona Stefanię do małżeństwa?Czy społeczne konwenanse i szykany rodzin zaprzyjaźnionych z Michorowskimi arystokratów doprowadzą do tragedii?
Tom 2
Trędowata. T. 2
Najsłynniejszy polski melodramat. Przedwojenny bestseller, którym do dzisiaj zachwycają się rzesze czytelników. Historia nieszczęśliwej miłości ubogiej szlachcianki do arystokraty, która doczekała się aż czterech ekranizacji.Przełom XIX i XX wieku.Po zawodzie miłosnym, Stefania Rudecka zatrudnia się jako guwernantka u baronowej Elzonowskiej.Poznaje tam jej bratanka - ordynata Waldemara Michorowskiego.Młodzi, mimo początkowej niechęci, zbliżają się do siebie, jednakże ich uczucie bulwersuje okolicznych arystokratów, którzy wyraźnie dają odczuć Stefanii, że jej małżeństwo z Waldemarem byłoby mezaliansem a ona zawsze - ze względu na swoje pochodzenie - będzie dla nich "trędowata".Upokorzona i załamana dziewczyna postanawia opuścić siedzibę Michorowskich.Czy nieprzytomnie zakochany ordynat pokona uprzedzenia rodziny i przekona Stefanię do małżeństwa?Czy społeczne konwenanse i szykany rodzin zaprzyjaźnionych z Michorowskimi arystokratów doprowadzą do tragedii?
Tom 3
Ordynat Michorowski
Dalsze losy ordynata Waldemara Michorowskiego, bohatera znanego z powieści "Trędowata" Heleny Mniszkówny. "Trędowata" to najsłynniejszy polski melodramat. Przedwojenny bestseller, którym do dzisiaj zachwycają się rzesze czytelników. Historia nieszczęśliwej miłości ubogiej szlachcianki do arystokraty, która doczekała się aż czterech ekranizacji.
DOSTĘPNOŚĆ:
Dostępny jest 1 egzemplarz. Pozycję można wypożyczyć na 30 dni